İSTANBUL (AA) - MURAT BİRİNCİ-HANDAN GÜNEŞ - Yabancılara konut satışı 2018 yılında tüm zamanların rekorunu kırarak 40 bin sınırına ulaştı.

AA muhabirinin TÜİK verilerinden derlediği bilgiye göre yabancılara konut satışı geçen yıl her ay düzenli olarak artış gösterdi. Gayrimenkul ve bankacılık sektörünün yaptığı kampanyalar başta olmak üzere döviz kurlarındaki artışın da etkisiyle yabancılara konut satışı tarihi seviyelerini gördü.

Geçen yıl yabancılara konut satışı 2017 yıl sonuna göre yüzde 78,4 artarak 39 bin 663'e ulaştı. 2017 yılında 22 bin 234 adet konut satışı gerçekleşmişti.

Yabancılara geçen yılın ilk çeyreğinde 5 bin 298, ikinci çeyreğinde 6 bin 518, üçüncü çeyreğinde 12 bin 339 ve dördüncü çeyreğinde 15 bin 508 konut satıldı.

Türkiye genelinde 2018'de satılan konut sayısı bir önceki yıla kıyasla yüzde 2,4 azalarak 1 milyon 375 bin 398 oldu.

- Konut satışında bin sınırını 9 il geçti

Yabancıların konut alımında ilk şehir tercihi 2018'de değişmeyerek İstanbul oldu. Geçen yıl yabancıya İstanbul'da 14 bin 270 konut satıldı. İstanbul'u 7 bin 938 konutla Antalya, 2 bin 720 konutla Bursa, 2 bin 133 konutla Ankara ve 2 bin 63 konutla Yalova takip etti.

Geçen yıl ilk defa bin adetlik konut sınırını aşan iller sırasıyla bin 366 konutla Sakarya, bin 344 konutla Trabzon, bin 70 konutla Aydın ve bin 22 konutla Mersin oldu. Türkiye genelinde 2017 yılında sadece 4 ilde yabancılara satılan konut sayısı bini geçerken, bu il il sayısı 8'e yükseldi.

Yabancılara satılan konutun yarısından fazlası İstanbul ve Antalya'da bulunuyor. Her 100 konuttan 36'sı İstanbul, 20'si Antalya'da satıldı.

- Her 10 konuttan 2'sini Iraklılar aldı

Ülke uyruklarına göre yabancılara yapılan konut satışında, Irak vatandaşları 2018'de de zirvedeki yerini bırakmadı. Bu dönemde Iraklılara gerçekleştirilen 8 bin 205 adetlik konut satışı, toplam satışların yüzde 20,7'sini oluşturdu.

Geçen yıl Iraklıları 3 bin 652 konut yatırımıyla İranlılar, 2 bin 718 adetle Suudiler, 2 bin 297 adetle Ruslar, 2 bin 199 Kuveytliler, 2 bin 84 adetle Afganlılar Ruslar takip etti.

- 'Konut satışının yüksek olması 2019 için ümit verici'

AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan, İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, 2018 yılında gerçekleşen 1 milyon 375 bin adetlik konut satışının, önceki yıl gerçekleşen 1 milyon 400 bin adetlik rekora çok yaklaştığını belirtti.

Ancak 2018'in son çeyreğinde yüzde 25-30 bandına yükselen mevduat faizlerinin olumsuz etkisiyle hızını kaybettiğini ve yeni rekorun gelmediğini aktaran Durbakayım, 'Mevduat faizi ve döviz gibi alternatif yatırım araçlarındaki kısa vadeli yükselişlerin baskısına rağmen toplam konut satışının yüksek olması, 2019 için ümit verici oldu.' dedi.

Durbakayım, 2019'un ilk çeyreğinin 2018 gibi zorlu geçebileceğini, yerel seçimler öncesinde halen yüksek olan mevduat faizlerinin ikinci çeyrekte makul seviyelere inebileceğini söyledi.

Dövize bağlı tasarruflarda kar realizasyonu yaşanacağını ve kısa vadeli yatırım trendinin tekrar gayrimenkul gibi uzun vadeli yatırımlara dönüşeceğini öngördüklerini ifade eden Durbakayım, '2018'de bastırılmış konut fiyatlarının bu yıl büyük bir sıçrama yapacağını bilen yatırımcıların da bu artışta etkili olacağını düşünüyoruz. 2019 sonunda satış rakamlarının yine 1,5 milyon seviyesinde olacağını, yabancılara satılan konut rakamının ise 50 bin bandını geçeceğini öngörüyoruz.' değerlendirmesinde bulundu.

- 'Sektörde tarihi bir gelişmeye imza attık'

Babacan Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Babacan da 2018'in sektörü diri tutmak ve ekonomiye yüksek bir katma değer sağlamak adına örnek bir güç birliği dönemi olduğunu belirtti.

Sektör olarak aralık ayında satışları yüzde 2,9 artırarak, 2019 için umut vaat eden bir gelişmeye imza attıklarını kaydetti.

Babacan, özellikle 2018'in son çeyreğinde yeni düzenlemelerin etkisiyle yabancı yatırımcıda gözlenen alış yönlü hareketliliğin, yılın tamamındaki satışlarda ciddi bir domino etkisi oluşturduğunu söyledi.

Yabancı yatırımcıya yapılan konut satışlarında bir önceki yıla oranla yüzde 78,4'lük bir artış sağlayarak sektörde tarihi bir gelişmeye imza attıklarını ifade eden Babacan, bu artışı Babacan Holding olarak satışta olan projelerinde de hissettiklerini dile getirdi.

Babacan, Türkiye'ye yatırım yapmak isteyen ancak yasadaki sert kurallar nedeniyle bekleme pozisyonunda kalmayı tercih eden çok sayıda yabancı yatırımcı olduğunun altını çizdi.

Getirilen yeni düzenlemeyle bu yatırımcıları ülkeye çekmeyi başardıklarını anlatan Babacan, 'Mevcut tablo, sektördeki canlılığı diri tutmak adına hükümetimizin destekleriyle attığımız adımların karşılığını aldığımızı gösteriyor. 2019'da bu orandaki artış trendinin süreceğini söyleyebiliriz. 200'den fazla farklı sektörü besleyen sektörümüz adına geleceğe umutla bakabiliyoruz.' diye konuştu.

- 'Rakamlar balon dedikodularına ciddi cevap veriyor'

Fuzul Grup Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Akbal ise Türkiye'de 2018'de 1 milyon 375 bin adet konutun satıldığını, 2017'ye kıyasla düşüşün sadece yüzde 2 seviyesinde olduğunu söyledi.

Böylesi faiz oranlarına, ekonomik ve konjonktürel gelişmelere rağmen bir önceki yıla kıyasla benzer seviyede olunduğunu belirten Akbal, şunları kaydetti:

'Bu, hem sektörde tüketicilerin ihtiyaç gereği ev aldığını ortaya koyuyor hem de balon dedikodularına ciddi bir cevap veriyor. 1 milyon 375 bin adetlik konut satışından bahsediyoruz, ki bunun 650 bini yeni konut satışından kaynaklı. Muazzam bir rakam bu, Avrupa'da hiç bir ülke bu rakamlara ulaşamıyor. Ayrıca yabancıya konut satışında da tüm zamanların rekoru kırıldı ilk kez yabancıya konut satışımız 40 bin adete ulaştı. Geçen sene yıl toplamında yabancıya 22 bin konut satmıştık, bu sene toplamında 40 bin. 2 kata yakın bir artıştan bahsediyoruz. Kısa vadede Türkiye olarak yabancıya konut satışından da gelirimizi 10 milyar dolarların üzerine çıkaracağımızı öngörüyorum.'

- 'Konutta ihtiyaç sahibi faizi umursamadı'

Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur da Türkiye'de 2018 genelinde 1 milyon 375 bin konut satıldığını ve azalışın sadece yüzde 2,4'te kaldığını belirtti.

İpotekli konut satışlarının yüzde 60'a yakın azaldığını, genel satışlardaki sadece yüzde 2'lik düşüşün aslında konut sektöründe oluşan talebin ne kadar ihtiyaç kaynaklı, organik olduğunu gösterdiğini söyleyen Timur, 'Konuta ihtiyacı olan faizi göz ardı etti diyebiliriz. Hem de şirketlerin kendi fedakar finansman modelleri ile satış yaptığını ortaya koyuyor. Sektörün fedakarlığına vurgu yapmak isterim, sebebi bu sektörde 2 milyon kişinin istihdam ediliyor olması. Sebebi sektörümüzün 200'ün üzerinde başta sanayi kuruluşları olmak üzere sektörü besliyor olması. Bu devirde bir metrekare bile inşaat yapmak hem bizim açımızdan çok büyük iş hem de her yönüyle memleketimizin ekonomisine çok büyük katkı.' diye konuştu.

Timur, tüm ekonomik ve konjonktürel sıkıntılara rağmen ulaşılan 1 milyon 375 bin konut satış adediyle 2012'den bu yana Avrupa birinciliğini perçinledikleri dile getirdi.

Avrupa'da en fazla konut satışının İngiltere’de gerçekleştiğini ve yıllık ortalama 800 bin bandında olduğunu ifade eden Timur, '2018 yıllık konut satış istatistikleri eğer konut kredi faiz oranlarında bir iyileşme görürsek ülkemizde yakın gelecekte konut satışında 1,5 milyonu rahat geçeceğiz anlamına da geliyor. Yabancıya konut satışında da yine yüzde 100'ün üzerinde artışla karşı karşıyayız. Ülkemizde hem teşvikler işe yarıyor hem de coğrafi avantajımız tüm konjonktürel gelişmelere rağmen vazgeçilmez konumda, bunu net gelen taleplerden görebiliyoruz.' değerlendirmesinde bulundu.

- 'Yabancıya satışta beklediğimiz rekor geldi'

Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt ise yabancı ilgisinin devam ettiğini ve yabancıya konut satışında bekledikleri rekorun geldiğini söyledi.

Yabancı yatırımcı konusunun önemli olduğunu ve özellikle Körfez ülkelerinden yoğun talep geldiğini belirten Özyurt, vatandaşlık düzenlemesinin hem konut hem de ticari alımlara çok ciddi katkı sağladığını vurguladı.

Özyurt, düzenlemenin yabancı yatırımcıyı konutun yanı sıra ticari mülk almaya da sevk ettiğinin altını çizdi.

Döviz kurlarının yabancılar ve tasarrufunu dövizde değerlendiren Türk vatandaşları lehine gelişme göstermesinin de bu rekor artışın bir diğer nedeni olduğunu söyleyen Özyurt, 'Bunun etkilerini zamanla daha iyi ve artan şekilde göreceğiz. Burada önemli olan yabancıya gayrimenkul satışının ihracat gibi görülmesi ve döviz kazandırıcı faaliyetler kapsamına alınması.' diye konuştu.

- 'Yurt dışında yaşayan Türk yatırımcı etkili oldu'

İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Çulhalık da sadece Ortadoğu ve Körfez ülkeleri değil, yurt dışında yaşayan Türklerin de konut yatırımı yapmasının satış rakamlarını artırdığını söyledi.

Bunun da sektör açısından son derece sevindirici bir tablo olduğunu belirten Çulhalık, 'Sektörüm gelişimi ve stokların eritilmesi açısından önümüzdeki dönemler için son derece umutluyuz.' dedi.

Bahaş Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Abdüssamet Bahadır ise yabancılara yapılan konut satışlarının 2018'de bir önceki yıla göre yüzde 78,4 artarak 40 bin hedefini zorladığını belirterek, 'Piyasayı canlandırmak için yapılan kampanyalar ve desteklerin de etkisiyle sektörün disipline olarak gelişmesini sürdüreceği konusunda hiç şüphe yok.' ifadelerini kullandı.

Kar Yapı Yönetim Kurulu Üyesi Şenol Üçüncü da Körfez ülkelerinde yoğun talep geldiğini, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarına da ciddi satışların yapıldığını ve bu tablonun gelecek dönemde daha da güzelleşeceğini dile getirdi.

- Tablolar

2017 ve 2018 yıllarında yabancılara konut satışı bini adedi geçen iller şöyle:

İL	2017	2018	Yüzde Değişim
İstanbul	8.182	14.270	74,4
Antalya	4.707	7.938	68,6
Bursa	1.474	2.720	84,5
Ankara	817	2.133	161,1
Yalova	1.079	2.063	91,2
Sakarya	770	1.366	77,4
Trabzon	978	1.344	37,4
Aydın	826	1.070	29,5
Mersin	600	1.022	70,3

2017 ve 2018 yıllarında ülke uyruklarına göre yapılan konut satışı şöyle:

Ülke	2017	2018	Yüzde Değişim
Irak	3 805	8.205	115,6
İran	792	3.652	361,1
Suudi Arabistan	3 345	2.718	-18,7
Rusya	1 331	2.297	72,6
Kuveyt	1 691	2.199	30,0
Afganistan	1 078	2.084	93,3
Almanya	772	1.866	141,7
Ürdün	483	1.362	182,0
Azerbaycan	942	1.250	32,7
İngiltere	794	1.237	55,8

---